مرجان جاودانی-شهرآرا
شهردار منطقه ثامن: قصد سنگ‌اندازی نداریم اما کسی همکاری نمی‌کند وقتی موضوع تخریب بناهای تاریخی اطراف حرم رضوی به میان می‌آید، نوک پیکان اتهامات به سمت میراث فرهنگی و بیشتر به سمت شهرداری نشانه می‌رود. همه دوستداران تاریخ مشهد تصور می‌کنند شهرداری دغدغه‌ای برای حفظ این خانه‌ها ندارد و شریک قافله شده، بنابراین در این فرصت موضوع تخریب خانه‌های تاریخی را از ناحیه شهرداری بررسی می‌کنیم.
رقابت استان‌ها رشد بی‌رویه ثبت ملی بدون برنامه
شهردار منطقه ثامن در خصوص دلیل نادیده گرفته شدن این خانه‌های تاریخی ارزشمند می‌گوید: زمانی که ما طرح ثامن را برای تایید به همه مسئولان ذی‌ربط نشان دادیم، چهار بنای تاریخی در این منطقه به ثبت رسیده بود؛ «حمام و مسجد شاه، گنبد خشتی و پیرپالاندوز» این طرح در همان وقت به تایید 11وزارتخانه رسید.
محسن برزویی با اشاره به اینکه مشکل از سال83 و طرح تشویقی میراث فرهنگی آغاز شد، ادامه می‌دهد: مبنای طرح تشویقی، رقابتی جدی بین استان‌ها بر سر افزایش ثبت آثار ملی ایجاد کرد و این شد که تعداد بناهای ثبت شده مشهد به صورت تصاعدی 27، 42، 58 و امروز به 150عدد رسیده و مدام در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه من نمی‌گویم این کار ایراد دارد، اضافه می‌کند: به عنوان عضوی از جامعه شهری تقاضا دارم میراث فرهنگی قانونی کار کند. شما توجه کنید در قانون میراث دو تاکید برای ثبت ملی وجود دارد؛ یکی اینکه اثر مربوط به دوره زندیه باشد و در اصلاحیه همین قانون آمده است در صورتی‌که هویت و شاخصه ملی هم باشد ثبت شدنی است. حال آنکه ملک شخصی هویت ملی ندارد!
ثبت بدون امکانات، شهر بدون توسعه
وقتی بحثمان به ثبت‌های ملی صورت گرفته از طریق قانونی با 100سال سابقه تاریخی می‌رسد، می‌پرسم پس با این حساب شما عقیده دارید تنها بناهایی که به 200سال گذشته مربوط می‌شوند، باید حفظ شود و تا امروز تخلف می‌شده، که مجری طرح نوسازی بافت پیرامون حرم بلافاصله می‌گوید: حرف من این است که بناهای مربوط به دوران پهلوی اول و حتی پهلوی دوم را از فهرست خارج کنند. میراث فرهنگی امکانات ندارد، فقط ثبت ملی می‌کند و بنا در حالت سرگردانی بین شهرداری و مالک می‌ماند. کسی اجازه دست زدن به آن را ندارد، مالک هم نفعی نمی‌برد. شهرداری از توسعه شهری عقب می‌ماند. خود میراث هم به بهانه پول نداشتن گامی برنمی‌دارد.
برزویی با تاکید بر اینکه تاکنون 37خانه تاریخی در بافت پیرامون حرم ثبت شده، می‌افزاید: شهرداری خواهان حفظ هویت شهری است. ما طرح را در سال‌های 89 و 90 بازنگری کردیم و به دلیل حفظ برخی خانه‌ها که ارزش ملی داشت، آن را تغییر دادیم اما بیش از 80درصد خانه‌های ثبت شده در بافت ثامن مخروبه است. این یک واقعه پنهان نیست. استاندار گذشته، استاندار جدید و فرماندار هم این خانه‌ها را دیده‌اند و از حال و روزشان خبر دارند.
خرج نظارت میراث هم بر گردن شهرداری افتاد!
وی با اشاره به اینکه برای بسیاری از این خانه‌ها اولویت‌بندی و تعیین کاربری نشده، اضافه می‌کند: میراث فرهنگی یک قدم بردارد، ما 10 قدم برمی‌داریم. طراحی و راهکار با میراث، خرید با شهرداری، اما موضوع این است که ما برای خانه‌ای نظیر توکلی 500میلیون تومان هزینه تملک می‌دهیم و یک پیمانکار می‌گیریم و میراث برای نظارت که وظیفه قطعی‌اش است از ما 12میلیون تومان می‌خواهد!
وی با بیان اینکه تاکنون حتی یک خانه تاریخی را هم خراب نکرده‌ایم، ادامه می‌دهد: ما را به رعایت نکردن حریم خانه‌های تاریخی متهم می‌کنند. مگر حریم باغ نادری، این میراث ارزشمند شهر مشهد حفظ شده؟ ما جدای از مردم شهر نیستیم و برای آرامش شهر گام برمی‌داریم اما رعایت حریم ساخت‌وساز در حالی که طرح داریم، میسر نیست و یادآوری می‌کنم که این طرح به تایید تمام نهادهای قانونی رسیده است.برزویی با تاکید بر اینکه برای حساسیت‌های میراث فرهنگی احترام قائلیم، ادامه می‌دهد: ما قصد سنگ‌اندازی نداریم، اما نیاز به همکاری داریم که هم‌اکنون وجود ندارد.
شهردار منطقه ثامن در خصوص دلیل نادیده گرفته شدن این خانه‌های تاریخی ارزشمند می‌گوید: زمانی که ما طرح ثامن را برای تایید به همه مسئولان ذی‌ربط نشان دادیم، چهار بنای تاریخی در این منطقه به ثبت رسیده بود؛ «حمام و مسجد شاه، گنبد خشتی و پیرپالاندوز» این طرح در همان وقت به تایید 11وزارتخانه رسید.
محسن برزویی با اشاره به اینکه مشکل از سال83 و طرح تشویقی میراث فرهنگی آغاز شد، ادامه می‌دهد: مبنای طرح تشویقی، رقابتی جدی بین استان‌ها بر سر افزایش ثبت آثار ملی ایجاد کرد و این شد که تعداد بناهای ثبت شده مشهد به صورت تصاعدی 27، 42، 58 و امروز به 150عدد رسیده و مدام در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه من نمی‌گویم این کار ایراد دارد، اضافه می‌کند: به عنوان عضوی از جامعه شهری تقاضا دارم میراث فرهنگی قانونی کار کند. شما توجه کنید در قانون میراث دو تاکید برای ثبت ملی وجود دارد؛ یکی اینکه اثر مربوط به دوره زندیه باشد و در اصلاحیه همین قانون آمده است در صورتی‌که هویت و شاخصه ملی هم باشد ثبت شدنی است. حال آنکه ملک شخصی هویت ملی ندارد!
ثبت بدون امکانات، شهر بدون توسعه
وقتی بحثمان به ثبت‌های ملی صورت گرفته از طریق قانونی با 100سال سابقه تاریخی می‌رسد، می‌پرسم پس با این حساب شما عقیده دارید تنها بناهایی که به 200سال گذشته مربوط می‌شوند، باید حفظ شود و تا امروز تخلف می‌شده، که مجری طرح نوسازی بافت پیرامون حرم بلافاصله می‌گوید: حرف من این است که بناهای مربوط به دوران پهلوی اول و حتی پهلوی دوم را از فهرست خارج کنند. میراث فرهنگی امکانات ندارد، فقط ثبت ملی می‌کند و بنا در حالت سرگردانی بین شهرداری و مالک می‌ماند. کسی اجازه دست زدن به آن را ندارد، مالک هم نفعی نمی‌برد. شهرداری از توسعه شهری عقب می‌ماند. خود میراث هم به بهانه پول نداشتن گامی برنمی‌دارد.
برزویی با تاکید بر اینکه تاکنون 37خانه تاریخی در بافت پیرامون حرم ثبت شده، می‌افزاید: شهرداری خواهان حفظ هویت شهری است. ما طرح را در سال‌های 89 و 90 بازنگری کردیم و به دلیل حفظ برخی خانه‌ها که ارزش ملی داشت، آن را تغییر دادیم اما بیش از 80درصد خانه‌های ثبت شده در بافت ثامن مخروبه است. این یک واقعه پنهان نیست. استاندار گذشته، استاندار جدید و فرماندار هم این خانه‌ها را دیده‌اند و از حال و روزشان خبر دارند.
خرج نظارت میراث هم بر گردن شهرداری افتاد!
وی با اشاره به اینکه برای بسیاری از این خانه‌ها اولویت‌بندی و تعیین کاربری نشده، اضافه می‌کند: میراث فرهنگی یک قدم بردارد، ما 10 قدم برمی‌داریم. طراحی و راهکار با میراث، خرید با شهرداری، اما موضوع این است که ما برای خانه‌ای نظیر توکلی 500میلیون تومان هزینه تملک می‌دهیم و یک پیمانکار می‌گیریم و میراث برای نظارت که وظیفه قطعی‌اش است از ما 12میلیون تومان می‌خواهد!
وی با بیان اینکه تاکنون حتی یک خانه تاریخی را هم خراب نکرده‌ایم، ادامه می‌دهد: ما را به رعایت نکردن حریم خانه‌های تاریخی متهم می‌کنند. مگر حریم باغ نادری، این میراث ارزشمند شهر مشهد حفظ شده؟ ما جدای از مردم شهر نیستیم و برای آرامش شهر گام برمی‌داریم اما رعایت حریم ساخت‌وساز در حالی که طرح داریم، میسر نیست و یادآوری می‌کنم که این طرح به تایید تمام نهادهای قانونی رسیده است.برزویی با تاکید بر اینکه برای حساسیت‌های میراث فرهنگی احترام قائلیم، ادامه می‌دهد: ما قصد سنگ‌اندازی نداریم، اما نیاز به همکاری داریم که هم‌اکنون وجود ندارد.